Gayrimenkul’ü 2019 yılında neler bekliyor?

Anadolu Yakası Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Selami Gökçe, gayrimenkulde 2019 öngörülerini açıkladı:

“Bugün yazımızda gayrimenkullerin 2019 yılı gelen akışı ve geleceği hakkında görüşlerimizi ve beklentilerimizi el verdiği ölçüde yazacağım. Evet, 2019 gayrimenkul yeni emlak piyasası ne gibi akışların içinde olması, satışların durumu, kiralamaların durumu, gayrimenkulde kontu açığı mı var, yoksa fazlası mı? Bunları sıralayayım…

Evet, 2019 yılı konut alım ve satışları 2018 mayıs ayında başlayan durgunlukla aynen devam ediyor. Tabi bazı bölgelerde kısmen de olsa hareket var. Ama yeterli değil. Şayet, konut fiyatları 2018 yılına göre bir değişim içinde değil, hükümetçe alınan ÖTV vergilerini ve KDV’lerin düşmesiyle çok fazla fark edildi. Hatta, tapu harçlarında %1,5 düşmesi de bir etken olmasına rağmen hareket hala zayıf durumda. Bunun yanında yine kiraların 2018 yılına göre fazla bir değişim yok. Hatta, %3 daha düşüm olmasına rağmen elde bolca kiralık daire, dükkan ve iş merkezleri dahi bulunmaktadır.

Diğer yandan, yeni inşaat alanları ve yapıcı firmalar 2018 Haziran ayından itibaren bir sıkıntı içerisine girdikleri, artan inşaat maliyet girdileri her kalemde mevcut olup, bir yaptıklarını satamaz hale gelen, bankalara olan kredilerini ödeyemez durumda olan bazı firmalar da inletir hale getirdi. Artık piyasada %70 sözleşme yapmaya çalışan ve artan bir çok büyük, küçük firmalar iflas eşiğine geldi. Benim şahsi bildiğim çok büyük firma batık duruma düştü.

Neden bu hale geldik? Ne oldu piyasalara?.. Sebebini sorarsanız konutta da bir yapı artışı stoku, artan fiyatlar, bankaların konut kredi faizlerin yüksekliği, artı banka mevduat faizlerin yüksek oluşu; ayrıca İstanbul’da görülmeye, büyük şehirlerde küçük bölgelere göre şehirler %2 nispetinde bir göç olduğu tespit edilmektedir. Bu neden ile buradaki yerini kiraya vermektedir. Bunların hepsi ayrı ayrı değerlendirmeye aldığımızda, 2018 yılında yabancılara satılan konutlar ve diğer satışlar hakkında bilgiler vereyim;

2018 yılında satışları yazılan ve çizilen kadarıyla, resmi olsa da her satış bir konut, arsa, dükkan, fabrika satışı olsa da bunlar için veraset ve intikallerden yapılan yeni yapılarda hisseli düşen paylar ve bir çok olmasına karşın, bunların tatmin ve direkt satışlar değildir.

Ne gibi çözümler olmalı ki, durumların düzenlene girmesi gerekir,

a) Banka faizlerin düşmesi (%10-%11 aralığına çekilmesi).

b) Konut faizlerin düşmesi (%1’in altına çekilmesi).

c) Tapu harçların %1’e düşürülmesi.

d) Satıcı büyük kurumları aşırı fiyatlardan kaçınmaları ve aldatıcı olmamaları.

e) Mal sahipleri de kiracılardan büyük artış talep etmesinler.

Tabi bir çok daha etkin faktörler de var. Piyasanın, iş hayatındaki daralması da göz önüne alındığında işsiz kalanların fazlalaştığı kimselerin cesaret etmek istemediği, bir banka kredi borçlanmasına girmek istemediği, parası olanın da yüksek faizle bankalara mevduat olarak yatırmalarıdır.

Yapılacak yol haritası, bugün 2019 yılı gayrimenkul için ufukta bir ışık görülmüyor. Eldeki imkanlarla bu sıkıntıları atlatmaya çalışacağız. Alım gücü güçlü olursa piyasalarda incirleme hareketlilik olacağı kanaatindeyiz.

Emlak işi ile uğraşan, emlak müşavirleri ve emlakçı kardeşlerimizin bu konuda dayanmaları, tasarruflu çalışmalarını öneriyoruz. Ayrıca, gayrimenkul taşınmaz yönetmeliğin Haziran 2018’de yürürlüğe girdiği, çıktığı tarihten itibaren 18 aylık zaman içide yürürlüğe gireceğini de bilgi bakımınıdan iletiyoruz.”