İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Meclis 2. Başkanvekili Göksel Gümüşdağ’ın yönettiği oturumda 2016 yılında yapılan çalışmaları ve yapılacak projeleri anlattı. İstanbul’un Türkiye ve dünyaya karşı sorumluluğu olan bir şehir olmasının kendilerine çok büyük sorumluluk yüklediğini belirten Başkan Kadir Topbaş, yatırım programını bu sorumluluk ışığında şehrin bugününü ve gelecek kuşakları düşünerek gerçekleştirdiklerini söyledi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yatırım ve hizmetlerinin hem Türkiye’de hem dünyada hayranlık uyandırdığını ifade eden Başkan Topbaş, odak şehir haline gelen İstanbul’un dünyada bir güneş gibi parladığını dile getirdi.
13 yılda gece gündüz çalışarak İstanbul’a 98 milyar lira yatırım yaptıklarını, bu yılki yatırım bütçesinin de 16,5 milyar lira olduğunu aktaran Kadir Topbaş, “Gelir bütçemiz 12 milyar 700 milyon liraydı. Devlete yada finans kuruluşlarına günü gelmiş 1 lira borcumuz yok. Yatırım odaklı gider bütçemiz de 16 milyar 100 milyon liraydı. 2016 sonu itibariyle gelir gerçekleşmesi 11 milyar 717 milyon 665 bin lira. Gerçekleşme yüzdesi yüzde 92,3 oldu. Bu büyük başarı. Gider gerçekleşmesi ise 15 milyar 68 milyon 391 bin lira. Yüzde 93,6 gerçekleşti. 28 şirketimizin 2016 yılı gelir-gider ve yatırımlar tablosu da faaliyet raporumuzda yer alıyor. Gerçekleşen gelir bütçeleri; 13 milyar 365 milyon. Gider bütçeleri ise 12 milyar 87 milyon oldu. 2016’da yaklaşık 370 milyon yatırım yaptılar. Verimli bir yapıları olduğu son derece açık. Yaptıklarımız ortada, projelerimiz de… İstanbul’u finans, kültür, spor, kongre ve turizm alanlarında bir inovasyon şehri haline getirdik” diye konuştu.
İstanbul’da 5 yeni metro hattının ihale süreçlerinin tamamlandığını ve önümüzdeki günlerde yapım çalışmalarının başlayacağının müjdesini veren Başkan Kadir Topbaş, göreve geldiklerinde İstanbul’daki en önemli ulaşım aksının toplu taşıma ve metrolar olarak belirlediklerini söyledi.
Başkan Topbaş, “Her Yerde Metro Her Yere Metro diyerek, İstanbul ulaşım master planlarında 1000 kilometrelik raylı sistem hattı öngördük. Belediye bütçesiyle yapılması çok zor olmasına rağmen kentin bu önemli ihtiyacını karşılamaya çalıştık ve bütçemizde büyük fedakârlıklar yaparak ana yatırımı ulaşıma ve toplu taşımaya koyduk. Bir kentin medeniyet ölçüsü o kentte yaşayan insanların toplu taşımayı kullanma oranına bağlıdır. toplu taşımayı ne kadar çok kullanabiliyorsak o kadar başarılı bir kentiz demektir. Toplu taşımayı insanların tercih edebilmeleri için de kaliteli, güvenli, konforlu ve hızlı olması gerekiyor. Biz de bundan dolayı sistemi buna göre kurgulamaya çalıştık. Her yaptığımız yeni metro dünyadaki standartların çok önünde. Çünkü son dönemde yapılanlar olduğu için en ileri teknolojileri kullanmaktayız” ifadelerini kullandı.
İstanbul’a 5 yeni metro hattı daha yapacaklarını açıklayan Kadir Topbaş, şöyle konuştu; “Şu anda 5 metro hattımız sözleşme imzalama aşamasına geldi. Yakın gelecekte de temel atmalarını beraber yaparız. 6 kilometrelik Başakşehir-Kayaşehir Metrosu, 9.7 kilometrelik Bağcılar-Kirazlı-Küçükçekme –Halkalı Metrosu, 12 kilometrelik Kaynarca-Pendik Tuzla Metrosu, 17.8 kilometrelik Çekmeköy- Taşdelen- Sultanbeyli Metrosu ile 13 kilometrelik Ümraniye-Ataşehir-Göztepe Metrosu. Esasında 6 hat ihaleye çıkmıştık bir tanesine itiraz edildiği için bekliyor. Bu 5 metro hattının sözleşmeleri imzalanmak üzere ve yakında temellerini atacağız. Böylece 2019’un sonuna gelirken İstanbul’un 400 km üzerinde raylı sistemi dönemimizde kazandırmış olacağız.”
Başkan Topbaş, yeni metroların dünyanın en ileri teknolojisine sahip olduğunu dile getirerek, “Çok teknolojik yapılardan bahsettik, çok teknolojik sistemlerden bahsettik, en ileri teknolojileri kullanmaya çalıştığımızı bahsettik. Üsküdar-Ümraniye-Çekmeköy hattının daha güvenli olması açısından insansız sürücüsüz yaptık. Çok ileri bir teknoloji, dünya artık buna geçmekte. Türkiye’de de ilk defa İstanbul’da bu uygulanacak. Şu anda test sürüşleri yapılıyor. Sonuçlandığı zaman, güvenlik sınırları belirlendiği zaman devreye alıp İstanbullulara hizmetine sunacağız. İstanbul’da 45,1 kilometre olarak devraldığımız raylı sitemleri 150 kilometreye çıkardık. İnşaatı devam eden de takriben 180 km metro hattı var” şeklinde konuştu.
Topbaş; 14,3 kilometre Dudullu- Kayışdağı- İçerenköy- Bostancı Metrosu. 18 kilometre Mecidiyeköy-Kağıthane- Mahmutbey Metro Hattı. 6,5 kilometre Mecidiyeköy- Kabataş Metro Hattı. 10,1 kilometre Eminönü- Eyüp- Alibeyköy Metrosu. 13 kilometre Ataköy- Basın Ekspres- İkitelli Metrosu ve 20 kilometre Üsküdar–Ümraniye- Çekmeköy- Sancaktepe Metrosu olmak üzere 99,7 kilometrelik raylı sistem inşaatının da devam ettiğini hatırlattı.
Üsküdar-Çekmeköy Metrosu’nun Üsküdar-Yamanevler arasındaki 9 istasyonu Mayıs ayında açacaklarını, 30 Ağustos’ta ise hattın tamamı hizmete gireceğini belirten Topbaş, “Bu hattın devamı olacak iki hattımızın ihalesini de yaptık. 6,9 km’lik Hastane- Sarıgazi- Taşdelen- Yenidoğan Metro Hattı. 10,9 Km’lik Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metro Hattı. Bu Hat Sabiha Gökçen Havalimanına kadar ulaşacak. Ayrıca, 15 km Sefaköy-Halkalı-Başakşehir Havaray Hattı ile Kayaşehir metrolarının da temelleri atılacak. Ümraniye’den Göztepe’ye metro yapıyoruz. Önemsediğimiz metro projelerinden biri de İncirli ve Göztepe’den Kadıköy’e gidecek hat. Havaray, İstanbul ulaşımı için önemli bir ulaşım projesi. 87 km’lik bir havaray projemiz var. 2019 sonunda raylı sistemlerin oranı yüzde 28’e ulaşacak. Bu önemli bir rakam, böylece Londra ile Paris’i geride bırakıyoruz. İstanbul’un nerede bir yoğunluk ihtiyacı varsa oralarda bu sistemleri ortaya koymaya çalıştık. 3. Havalimanından kent içine erişim noktasında Ulaştırma Bakanlığı’nın yapmakta olduğu Gayrettepe’den itibaren bir metro var. Bizim de buna ilaveten yapacağımız Vezneciler’den Arnavutköy’e ve 3. Havalimanına gidecek metro hattımız var” diye konuştu.
Ulaştırma Bakanlığı’nın da 9 km’lik Bakırköy İDO -Kirazlı Hattı, 63,5 Km’lik Banliyö Hattı Marmaray Yüzeyseli, 7,4 km’lik Sabiha Gökçen Havalimanı- Kaynarca ve 34 kilometrelik Gayrettepe- 3. Havalimanı Hattının inşaatı ile toplam 114 kilometrelik raylı sistem hattının inşaatına başladığını anlatan Topbaş, “Her şey planladığımız gibi devam ediyor. Mahalle mahalle metronun geçeceği yerleri belirledik. Asrın projesi Marmaray ile Asya ve Avrupa’yı Boğaz altından bağladık. Haliç Metro Köprüsü ve Aksaray bağlantısı ile İstanbul’da dakikalarla yolculuk dönemini başlattık. Kartal-Tavşantepe Seferlerini başlattık. Kadıköy-Tavşantepe artık 43 dakika. Pendik’ten metroya biniyor, Marmaray’la bu yakaya geliyorsunuz. Yenikapı’dan, Aksaray’a, Olimpiyat Stadına, Havaalanına ve Sarıyer’e kesintisiz ulaşıyorsunuz. Raylı sistem uzunluğunu yüzde 332 artırdık! 2004 yılında 45,1 kilometre olan metro ağını 2014’de 150 kilometreye çıkarttık. Raylı sistemleri 11 ilçede günde 532 bin kişi kullanıyordu. 2016 yılında bu rakam 2 milyon 300 bine çıktı. 2019’da raylı sistem hattımız 489 kilometre. 32 ilçede 7 milyon kişi yerin altından seyahat edebilecek. 2019 sonrası İstanbul’da raylı sistem hedefimiz ise 1000,15 kilometre” şeklinde konuştu.
13 yılda İstanbul’da büyük bir “ulaşım devrimi” gerçekleştirdiklerinin altını çizen Topbaş, yatırım bütçesinin 44 milyar 270 milyon liraya tekabül eden yüzde 50’ye yakınını ulaşım için kullandıklarını, 2016 yılında da 4 milyar 292 milyon lira bütçe kullandıklarını vurgulayan Başkan Kadir Topbaş, şöyle konuştu; “2017 yılında ise 8 milyar liralık yatırım yapıyoruz. 13 yılda İstanbul’a 372 yeni kavşak ile 490 kilometre yeni yol yaptık. Kavşaklar ve karayolu tünelleriyle trafiğin tıkanan damarlarını açtık. 2016’da ise 14 yol ve kavşak yaptık ve 31 tanesinin yapımı da devam ediyor. 388 tane de uygulama ve etüt projesi biten veya devam eden karayolu sistemi var. Bunlarda Büyükçekmece’den Sarıyer’e 143 km’lik tünel projesi var. Böylece İstanbul’un 169,4 km’lik tüneli olacak. İstanbul’u tünel yollarla buluşturduk. 15,4 km’lik 3 tünel yol açtık. 1 saatlik mesafeyi Sarıyer-Çayırbaşı tüneli ile 5 dakikaya indirdik. 7,45 km Dolmabahçe- Levazım ile 3,2 km Libadiye-Çamlıca’nın inşaatı devam ediyor. Avrasya tüneli açıldı, iki kıtayı birbirine bağladı. Artık Kazlıçeşme Göztepe 15 dakikaya indi.”
Alınan yeni gemilerle ve vapurların yenilenmesiyle deniz yolunun ulaşımdaki payını yüzde 4’ten yüzde 10’a çıkarttıklarını dile getiren Başkan Kadir Topbaş, İstanbul’un en önemli düğüm noktalarından olan Kabataş’ın; meydan, transfer merkezi ve iskele düzenlemeleriyle çözüleceğini söyledi. Taksim-Kabataş Füniküleri, Kabataş-Mahmutbey Metrosu, Beşiktaş-Sarıyer Metrosu gibi bir çok metro hattının Kabataş’ta yerin altına yapılan transfer merkeziyle birleştirileceğini ve sahil yolunun da yeraltına alınacağını anlatan Topbaş, metronun buradan Karaköy-Şişhane istikametine uzatılarak Hacıosman-Yenikapı Metrosu’na entegre edileceğini kaydetti.
“Ulaşım sistemlerinde başarıya ulaşmak istiyorsanız bütün sistemleri birbirine entegre etmeniz gerekiyor. Biz bunu bağlantılı projelerimiz ve elektronik bilet sistemiyle başardık” diyen Topbaş, “Kabataş’ta, ayrıca dünyada ilk kez bu ölçekte bahsedebileceğimiz bir projeyi hayata geçiriyoruz. Üsküdar-Kabataş arasında bir yaya tüneli projesini de devreye soktuğumuz zaman, yüzeye çıkmadan hava şartları ne olursa olsun tünelden geçerek Kabataş’a veya Üsküdar’a geçmesini sağlayacak bir sistem ortaya çıkıyor. İnsanlara bir konfor getirsin diye içinden bisiklet ile de geçilebilecek, elektrikli şatıl sistem ortaya koymaya çalışıyoruz” diye konuştu.
“İstanbul’da trafikte kalma süremiz göreve geldiğimiz günden çok daha az. Kentteki günlük hareketlilik 11 milyondan 30 milyona çıkmasına rağmen bu böyle” ifadesini kullanan Topbaş, sözlerini şöyle sürdürdü; “Ancak, şehir daha da geliştikçe bu hareketlilik artacak. Bireysel araçları tercih etmek yerine daha fazla toplu taşımayı tercih edilir hale getirmek ve yaygınlaştırmak istiyoruz. İhalesini yaptığımız Haliç Sualtı Karayolu Tüneli ile Tarihi Yarımada’yı Beyoğlu ile birleştireceğiz. Deniz seviyesinin 8.5 metre altına inşa edilecek. Toplam 6 şeritlik köprü (2×3) 900 metre uzunluğunda olacak. Haliç çevresine yeni rekreasyon ve yeşil alanlar kazandırılacak. Perşembe Pazarı bölgesi yeniden düzenlenecek. Atatürk Köprüsü (Unkapanı) kaldırılacak. Öte yandan, otopark sorununu çözüyoruz. 2004’ten önce toplam 1592 otopark vardı. 5513 yeni otopark eklendi. Böylece 140 bin olan kapasite 720 bine çıktı. Hedefimiz 8316 otopark ile 1 milyonluk kapasiteye ulaşmak. Ulaşım sistemi ve türleri arasında entegrasyon önemli. 24 adet aktarma alanı ve 6 adet otogar planladık. İstinye- Çubuklu Feribot Hattı devreye girdi ve sadece 8 dakika sürüyor. Boğaz ve kıyılardaki deniz taşıtlarının düzenli parklanması gerekiyordu. Bunun için İstinye ve Tarabya’da tekne park projesi hayata geçti. Ayrıca yeni kruvaziyer liman planları var.”
İSKİ’nin 13 yılda 20 milyar liralık içme suyu, atıksu ve çevre yatırımları yaparak şehrin yaşam kalitesini yükselttiğini, sahillerin denize girilebilir hale geldiğini ve derelerin ıslah edildiğini anlatan Topbaş, 13 yılda 1 milyon 900 bin ağaç diktiklerini ve sadece lale ekimiyle 350 bin insana istihdam sağladıklarını söyledi.
Yeşil alan miktarını yüzde 86 artırarak İstanbul’a 26 milyon metrekare yeni yeşil alan kattıklarını belirten Topbaş, 2016’da 10 adet park projesi tamamlandıklarını, 5 projenin devam ettiğini, çevre ve sahil düzenleme çalışmalarının sürdüğünü kaydetti. İstanbul’a her iki yakada dev şehir parklarını İstanbul’a kazandırdıklarını, Yenikapı sahilini etkinlik alanı, Maltepe’yi yaşam, spor, kültür ve eğlence parkını yaptıklarını dile getirdi.
“Dünya sağlık örgütü kükürt dioksit sınır değeri 20. İstanbul’un ise yıl ortalaması 5” diyen Topbaş, İstanbul’da günde toplanan 18 bin ton çöpten elektrik, kompost gübre ve çimento yakıtı ürettiklerini atık yönetimi için 13 yeni tesis ve 3 laboratuvar yaptıklarını, insansız hava araçlarıyla deniz kirliliği denetimi yapmaya başladıklarını belirtti.
Avrupa Kültür Başkenti Projesi ile önemli bir çığır açarak İstanbul’u müzeleriyle de konuşulan bir şehir haline getirmek için çalıştıklarını vurgulayan Topbaş, şunları kaydetti; “2004’te 4 kültür merkezi vardı. Kapasitesi bin 420 idi. Bugün 39 kültür merkezi var. Kapasitesi 25 bini buldu. İstanbul’un sanat hayatına 4 yeni sahne kazandırdık. Üsküdar Müsahipzade Celal ile Muhsin Ertuğrul sahnelerini yeniledik. Haldun Taner ile Reşat Nuri sahnelerini yenileyeceğiz. Müzecilik anlayışına yeni bir boyut getirdik. Dünyanın tek tam panoramik müzesi – panorama 1453 Tarih Müzesi’ni, İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi ile İstanbul Lale Müzesi’ni hizmete açtık. Topkapı Kent Müzesi, Yenikapı Arkeoloji Müzesi, Feshane Tasavvuf Müzesi, Anemas zindanları projesi ve Kadıköy gazhane enerji müzesi proje çalışmaları devam ediyor. Tekfur sarayı Müzesi proje çalışmaları tamamlandı.”
Rumeli Hisarı’nı Kültür Bakanlığı’ndan devralarak burçlarını müze haline getireceklerini de açıklayan Topbaş, “Şu anda Haliç Tersanesi’nde Bilim Teknoloji Müzesi ve Bilim Merkezi inşatımız devam ediyor. TÜBİTAK ile çalıştığımız bu projeyle dünyaya örnek bir müze ve bilim merkezi ortaya çıkacak. Bugüne kadar ne söz verdiysek yaptık. Bize güvenildi. Hizmet ederek bunun karşılığını vermeye çalıştım. 3 dönemdir İstanbul’a hizmet etmenin mutluluğunu İstanbullular ve siz değerli meclis üyeleriyle birlikte vermekteyiz. İktidarı ve muhalefetiyle bu kente hizmet vermekteyiz. Gelecekte bu yapılan değişim ve dönüşüm eminim konuşulacak” şeklinde konuştu.